Pałac w Parsku 24 lipca 2020

WŚ nr 6/02

W okolicach Śmigla znajduje się sporo ciekawych miejsc, które warto zobaczyć. Są to m.in. dwory i pałace, niegdyś należące do właścicieli ziemskich, których nazwiska wiele znaczyły na tym terenie.

Niektóre należały do polskich rodzin, inne do niemieckich. po I I wojnie światowej jedne i drugie zostaly przejęte przez państwo, te piękne budowle stały się własnością wszystkich i nikogo. Czasami mieściły się w nich biura PGR, sklep GS, czasami szkoła lub przedszkole, inne bez administratora, popadały w ruinę. Gdy nadeszły czasy poszanowania własności prywatnej, część tych budowli odzyskali dawni właściciele lub kupili je nowi, którzy wzbogacili się w ostatnich czasach. Nie wszystkim udało się przywrócić ich dawną świetność.

PARSKO – wieś znana już od 1278 roku jako własność klasztorna. Przez lata było w rękach polskich właścicieli ziemskich. Od około 1848 roku należała do rodziny Gersdorffów. W połowie XIX wieku baron Rudolf von Gersdorff zbudował obecny pałac na wzór berlińskiej willi o cechach neorenesansowych i późnoklasycznych. Jest to budynek parterowy z niewielkim piętrem, nakryty niskim dachem czterospadowym. Pomieszczenia pałacu skupione są wokół umieszczonego centralnie holu z klatką schodową. Nad nią znajduje się niska nadbudówka, przez którą wpada do środka naturalne światło. Dekoracja sztukatorska i malarska zachowała się w stanie szczatkowym. Jeszcze w ubiegłym roku, gdy odwiedziliśmy to miejsce, pałac był zamieszkany, obecnie drzwi zastaliśmy zamknięte na łańcuch – budynek opustoszał.

Przy pałacu znajduje się bardzo zaniedbany park o powierzchni ok. 5 ha. Jego drzewostan liczy w wiśkszości ponad 100 lat – to dęby, lipy, klony, kasztanowce, topole, platany, jesiony, niektóre o wymiarach pomnikowych. Na terenie parku znajduje się dobrze zachowany kamienny wazon na postumencie, ozdobiony płaskorzeźbionymi girlandami i głowami błaznów. W pónocnej częci parku na nieistniejącym cmentarzu ewangelickim stoi kaplica – mauzoleum rodziny von Gersdorff. Zbudowana jest z cegły, nie otynkowana, w jej elewacji wkomponowano kamienny krzyż.

Parsko zwiedziliśmy podczas rajdu rowerowego z młodzieżą gimnazjalną z opiekunem p. Tomaszem Frąckowiakiem.

Andrzej Weber

Śmigiel, Miasto Wiatraków
Śmigiel Travel
Centrum Kultury w Śmiglu