Historia regionu

Ks. Józef Kucharzewicz ze Starego Białcza

Jedną z osób zasłużonych dla kościoła i Polaków, a dzisiaj trochę zapomnianą, był wieloletni proboszcz parafii w Starym Białczu, a także dziekan kościański ks. Józef Kucharzewicz. Kurier Poznański w nr. z 22.6.1904 roku donosił: „... z dniem wczorajszym zeszła jedna z najsympatyczniejszych postaci starszej generacji kapłanów naszych: ks. Józef Kucharzewicz w Białczu oddał Bogu swego zacnego ducha. Śmierć spotkała go nagle na przechadzce wieczornej o godz. 9...”. Ks. Kucharzewicz urodził się 19 marca 1835 roku w Napachaniu k. Poznania. Po ukończeniu szkoły elementarnej kształcił się w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu, gdzie w 1856 roku zdał maturę. Podjął studia teologiczne w Seminariach Duchownych w Poznaniu i Gnieźnie. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1860 roku. Został wikariuszem w Kościanie. W 1864 został mianowany proboszczem parafii w Starym Białczu. W latach 1868-1904 pełnił obowiązki dziekana kościańskiego.

Dodano 17 lutego 2014

Początek okupacji hitlerowskiej w Śmiglu we wspomnieniach ks. Milana Kwiatkowskiego

Przypadająca w tym roku 75. rocznica wybuchu II wojny światowej skłania do przypomnienia tragicznych wydarzeń, jakie miały miejsce w Polsce, a więc również w Śmiglu, poczynając od września 1939 roku. Wymownym świadectwem tego czasu jest pamiętnik spisany przez ówczesnego śmigielskiego wikariusza - ks. Milana Kwiatkowskiego. Kim był ten ksiądz i jakie były koleje jego życia? Ks. Milan urodził się 29 maja 1910 roku w Kórniku. Jego ojciec był tamtejszym burmistrzem. Maturę zdał w 1929 roku w Rawiczu, a następnie został przyjęty na studia prawnicze na Uniwersytecie Poznańskim, z których szybko zrezygnował, rozpoczynając studia filozoficzne w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Gnieźnie. Święcenia kapłańskie otrzymał 15 czerwca 1935 roku z rąk ks. abpa Walentego Dymka.

Dodano 17 lutego 2014

Pałac w Wilkowie Polskim

starewilkowoDo 1932 roku Wilkowo Polskie wchodziło w skład powiatu śmigielskiego. Najstarsza wiadomość o miejscowości pochodzi z połowy XIII wieku. Stanowiła ona wówczas własność rodu Awdańców. W następnych wiekach właściciele zmieniali się. Około połowy XVI wieku była w posiadaniu Kazimierza Radomickiego, a 100 lat później władał nią Andrzej Szołdrski. Około 1841 roku majątek kupił Marceli Czarnecki. Jego potomkowie byli właścicielami Wilkowa Polskiego do 1939 roku. Ostatnią właścicielką tego zabytku była Romana Czarnecka. W 1881 roku dobra rycerskie Wilkowa Polskiego wynosiły 1058 ha. W skład tamtejszego zespołu rezydencjonalnego wchodzi pałac i park krajobrazowy. Zespół położony jest na płd. od drogi Grodzisk Wlkp. – Kościan i wąskotorowej linii kolejowej Wielichowo-Śmigiel.

Dodano 17 lutego 2014

Ziemia Śmigielska w 1939 roku

Ziemia Śmigielska w 1939 r. obejmowała 3 jednostki administracyjne: miasto Śmigiel, gminę Śmigiel i gminę Stare Bojanowo. W 1939 r. mieszkały w Śmiglu 4273 osoby, a wśród nich: 3796 katolików, 454 ewangelików i 3 osoby narodowości żydowskiej. Żydzi przed wybuchem wojny wyprowadzili się do Kościana. Mniejszość niemiecka była grupą silnie ekonomiczną. W mieście miała: 2 firmy budowlane, 2 piekarnie, 3 masarnie, 6 młynów, browar, 3 kuźnie i 3 restauracje oraz 2 cegielnie w Nietążkowie i Przysiece Starej. Do Niemców należały duże majątki ziemskie w: Bronikowie, Morownicy, Koszanowie, Parsku, Wonieściu i Starym Bojanowie.

Dodano 17 lutego 2014

Banita i bohater

Postać Krzysztofa Arciszewskiego, mimo że niezwykle barwna i ściśle związana ze Śmiglem, jest mało znana. Aby to zmienić, Centrum Kultury w Śmiglu wraz ze Śmigielskim Towarzystwem Kulturalnym zorganizowało prelekcję pt. „Krzysztof Arciszewski banita i bohater”, przygotowaną i wygłoszoną 8 kwietnia br. przez dr Eugeniusza Śliwińskiego. Krzysztof Arciszewski urodził się w 1592 roku w Rogalinie. Matka jego, Helena Zakrzewska wniosła go w wianie swemu mężowi, Eliaszowi Arciszewskiemu. Wkrótce Krzysztof wraz z rodzicami i starszym bratem, również Eliaszem przeniósł się do Śmigla, którego jedną z części zakupili Arciszewscy i tu, zgodnie z wiarą ojców, szkolił się w znanej śmigielskiej szkole ariańskiej. W wieku 16 lat rozpoczął naukę we Frankfurcie nad Odrą. Od roku 1619 służył na dworze hetmana polnego litewskiego Krzysztofa Radziwiłła, pod wodzą którego wziął udział w wyprawie inflandzkiej.

Dodano 17 lutego 2014

Mieszkańcy Ziemi Śmigielskiej w IV Korpusie Polskim w Bitwie pod Monte Cassino

W maju 2014 roku mija 70. rocznica bitwy pod Monte Cassino, która była jedną z najkrwawszych bitew II wojny światowej. Wzięli w niej udział żołnierze polscy, wśród których znaleźli się mieszkańcy ziemi śmigielskiej. Warto więc przy tej okazji przypomnieć okoliczności i przebieg tych wydarzeń oraz ich bohaterów.

Dodano 17 lutego 2014

Śmigiel w kronice „Orędownika Śmigielskiego” w II półroczu 1921 roku

Obowiązujący kilka tysięcy lat temu kodeks Hammurabiego przewidywał dla złodziei karę ucięcia ręki. Mimo upływu wielu lat i drakońskich kar przewidzianych dla tego rodzaju przestępców, nigdy nie brakowało złodziei, zarówno po I wojnie światowej, jak i w dzisiejszych czasach. W związku z tym kronikę można rozpocząć od wydarzenia, które miało miejsce wówczas w Śmiglu.

Dodano 17 lutego 2014

Śmigiel w kronice „Orędownika Śmigielskiego” w I półroczu 1921 roku

W 1921 roku rozpoczęto wielkie reformy naszego wyniszczonego wojną i polityką zaborców kraju. Podstawowym dokumentem będącym krokiem do odrodzenia Polski było uchwalenie konstytucji. Ten trend zmierzający do odbudowy materialnej, społecznej i kulturalnej kraju było widać także w naszych małych ojczyznach. Dokumentowała te problemy i zmiany ówczesna prasa, a na naszym terenie „Orędownik Śmigielski”.

Dodano 17 lutego 2014

Kościół parafialny pw. Św. Stanisława Kostki w Śmiglu

Wiele lat temu Śmigiel był miastem wielowyznaniowym. W XVI w. mieszkali tu katolicy, arianie i luteranie. Ci ostatni wywodzili się głównie ze Śląska, ale należała do nich także część okolicznej szlachty, jak np. Bojanowscy, Leszczyńscy i Rozdrażewscy. Dla potrzeb kultu religijnego w 1595 roku wybudowali oni na terenie Koszanowa zbór, który całkowicie spłonął w 1610 roku.

Dodano 17 lutego 2014

Boże Narodzenie w Śmiglu w 1928 roku

Zbliżające się święta Bożego Narodzenia w 1928 roku i konieczność przygotowania tradycyjnych potraw i podarków dla najbliższych spowodowała, że w „Orędowniku” ukazały się liczne reklamy i oferty różnych placówek handlowych z terenu Śmigla. W jednej z nich pisano:

Dodano 17 lutego 2014

Kościół parafialny pw. NMP Wniebowziętej w Śmiglu

Okazałą budowlą sakralną w Śmiglu jest kościół p.w. N.M.P. Wniebowziętej. Wybudowany został po nowej lokalizacji miasta oraz utracie praw parafialnych przez kościół św. Wita, położonego w ówczesnym Koszanowie. Zdaniem uznanych historyków sztuki – Teresy Rurzczyńskiej i Anieli Sławskiej proboszcz nowej parafii był już wzmiankowany w roku 1408. Obecny kościół stanął w wyniku starań jednego ze współwłaścicieli Śmigla, bpa Andrzeja z Bnina około 1443 roku. W latach 1556-1587 kościół znajdował się w rękach innowierców i w tym okresie, t.j. około 1582 roku został zniszczony przez pożar.

Dodano 17 lutego 2014

Kościół filialny pw. Św. Wita w Śmiglu

W przeszłości, w Śmiglu mieszkała ludność różnych narodowości i wyznań, w wyniku czego znajdowało się tutaj wiele kościołów. Obok istniejących obecnie: p.w. św. Wita, NMP Wniebowziętej, św. Stanisława Kostki istniał od 1547 roku kościół szpitalny p.w. św. Ducha, wzniesiony staraniem Rafała Leszczyńskiego, kościół szpitalny p.w. św. Walentego, którego inicjatorem budowy był w 1640 roku Przecław Leszczyński, a także od końca XVI wieku zbór ariański powstały ze środków Andrzeja Dudycza oraz od 1595 roku zbór luterański fundacji Wacława Rozdrażewskiego.

Dodano 17 lutego 2014
Śmigiel, Miasto Wiatraków
Śmigiel Travel
Centrum Kultury w Śmiglu