Śmigiel w 1793 roku 17 lutego 2014
Zaznaczono, że właściciele sami dokonują wyrobu wódki. Z browaru korzystało w tym czasie 14 obywateli Śmigla, którzy po wniesieniu stosownej opłaty kolejno warzyli piwo. Odnotowano, że w ostatnim roku warzono 2496 beczek piwa, do którego produkcji użyto 1872 korce pszenicznego słodu. Z zewnątrz można było do miasta sprowadzać bez żadnych opłat tylko piwo grodziskie. Obowiązywał zakaz sprowadzania wódki, a korzystać można było tylko z wódki wytwarzanej przez właścicieli (miasta).
W Śmiglu znajdowały się wtedy 2 wyszynki oraz 3 gospody. Produkcję cegły zapewniał istniejący w mieście piec do jej wypalania. Nie było tu jednak żadnego pieca do wytwarzania smoły lub wapna. Wapno sprowadzano ze Śląska. Z informacji zawartych w raporcie wynikało, że w Śmiglu nie było młynów wodnych do wyrobu papieru czy też do cięcia drewna. Za to miasto posiadało w tym czasie znaczącą liczbę wiatraków - aż 49. Nie istniał obowiązek mielenia w określonych młynach. W ciągu roku odbywało się w mieście 6 jarmarków. Kram i targ zwierzęcy odbywały się razem. Istniejące w Śmiglu więzienie zbudowane było z drewna. W Śmiglu znajdował się jeden katolicki szpital na 7 osób utrzymywany przez właścicieli w ten sposób, że przekazali oni na jego potrzeby pewną ilość ziemi, z której szpital otrzymywał wyhodowane tam produkty. Szpitalem zarządzali proboszcz i 1 obywatel. Hospitalizowane w szpitalu osoby o wyznaniu luterańskim otrzymywały jedynie prawo do bezpłatnego przebywania („dach nad głową”). Na jego potrzeby zbierano raz w tygodniu pieniądze do puszki. W Śmiglu znajdowała się 1 apteka. Jak zaznaczono w mieście nie było żadnego lekarza ogólnego, a praktykowało wtedy 3 chirurgów. Władze miejskie posługiwały się językiem niemieckim. Burmistrzem był Krumpholtz, którego roczna pensja wynosiła 50 fl. Zastępcą burmistrza był Kleinmaas z roczną pensją 5 fl. Rajcarowie Gabler, Leitke i Kahl otrzymywali także 5 fl. rocznie.
Sekretarzem miejskim był Kazurowicz z uposażeniem 92 fl. i 4 g rocznie. 4 urzędników sądowych otrzymywało roczne wynagrodzenie w wysokości 3 fl. i 8 gr. Ostatni z urzędników miejskich to wagowy Kleinmaas, który zarabiał rocznie 15 fl. Właściciele co roku zatwierdzali pracowników magistratu na swoich funkcjach albo wybierali nowych. Magistrat sprawował jurysdykcję nad policją, a miasto posiadało niższe kompetencje w zakresie sądownictwa. Roczne przychody miasta wynosiły 3094 rtl 46 gr, a wydatki 2953 rtl 16 gr. Na rzecz korony polskiej miasto uiściło w 1792 r. 370 rtl 8 gr. podatku kominowego, 456 rtl 2 gr. czynszu piwowarskiego i 849 rtl. 4 gr. czynszu rzeźnego. Właściciele otrzymali z miasta 1210 rtl. i 20 gr. Warto tu zaznaczyć, że mimo różnych przeciwności w ciągu 100 lat Śmigiel znacznie się rozrósł. W 1896 roku w mieście zamieszkiwały 3864 osoby i funkcjonowało 291 warsztatów rzemieślniczych. Niewątpliwie jedną z przyczyn rozwoju miasta był fakt, że Śmigiel od 1886 roku stał się stolicą powiatu.
Jan Pawicki
