Pro Memoria – Józef Kopczyński - Pierwszy polski Starosta śmigielski 17 lutego 2014


Uczęszczał do szkoły wiejskiej w Bąkowie. Po parę tygodni uczył się murarki i kołodziejstwa. W 1881 roku 10 tygodni służył w wojski pruskim.
W 1885 roku zawarł związek małżeński z córką rolnika Marianną Belińską i odtąd prowadził samodzielne gospodarstwo rolne. Ze związku tego urodziło się 8 synów (w tym 2 martwych) i 1 córka.
Szybko dzięki wytężonej pracy, zdolnościom organizatorskim i pożyczkom dorobił się.
Dnia 15 lutego 1909 roku nabył część rozparcelowanego majątku ziemskiego Boszkowo (296 ha, w tym 123 ha jezior „na zryczałtowaną sumę 155 tys. marek) w powiecie śmigielskim, do którego wprowadził się w czerwcu tegoż roku.
„Boszkowo mimo swojej lichej ziemi, jednak daje dla rodziny zajęcie lecz i także zapewnia przy pilnej i skrzętnej a świadomej celu pracy byt bezpieczny”.
Nabyciem Boszkowa kierowały również i względy emocjonalne: „Boszkowo miało przywilej majątku rycerskiego – a taki przywilej upoważniał danego właściciela do udziału, jako członka, (w obradach) sejmiku powiatowego, a stanowiło to wtenczas pewien wartościowy przywilej ze względu na zarząd powiatu i dlatego nie chciano uszczuplać głosu polskiego w sejmiku powiatowym przez zmniejszenie ponad 250 ha” (Boszkowo przed parcelacją miało 400 ha. chcąc pozostawić statut dóbr rycerskich musiało mieć ponad 250 ha).
W dniach 3-5 grudnia 1918 roku reprezentując powiat śmigielski, uczestniczył w Polskim Zjeździe Dzielnicowym, który obradował w Poznaniu.
W połowie grudnia 1918 roku w czasie obalania władz niemieckich w Śmiglu został wybrany Starostą Powiatowym.
Po wyborze i zamieszkaniu na przyznanej mu osadzie państwowej anulacyjnej (odebrano pop. właścicielowi – użytnikowi) w Nietążkowie koło Śmigla, Boszkowo przekazał synowi Władysławowi.
Urzędowanie rozpoczął 17 stycznia 1919 roku. Starostą był do końca 1926 roku, kiedy to przeszedł na emeryturę.
Z chwilą wybuchu wojny, 2 września 1939 roku opuszcza Nietążkowo, udaje się do Boszkowa, skąd 9 marca 1940 roku wraz z rodziną został wywieziony do generalnej Guberni – Studzianna a następnie Lipno nad Pilicą.
Zabierającym go z Boszkowa do Śmigla Niemcom oświadczył „Polakiem się rodziłem i Polakiem będę umierał”.
Po wojnie wrócił do Nietążkowa, gdzie w 1949 roku zmarł. Pochowany jest na cmentarzu parafialnym w Śmiglu.
Pozostawił po sobie 2 zapisane zeszyty notatek zatytułowane „Mój pamiętnik”, którego powstanie uzasadnił następująco: „Pamiętnik niniejszy piszę i zostawiam w tym celu, by głównie synowie jak i córka, którzy nie znają już początków naszego przeszłego życia, pracy i stosunków dawniejszych (...) mogli sobie stworzyć wyobrażenie i przebiegu mojego życia całkowicie i o naszem wspólnym z żoną i matką stałem w pracy i w trudach znojnym życiu”.
Po przeczytaniu „Mego pamiętnika” odniosłem wrażenie, że Józef Kopczyński przesłanie to adresował nie tylko do swych najbliższych.
A może postać tą upamiętnić nadając część ulicy A. Dudycza w Nietążkowie np. od „słupów” do figury Serca Jezusowego) Jego imię?

Ps. Mieszkająca w Nietążkowie p. Aleksandra Kopczyńska jest wnuczką Józefa Kopczyńskiego – starosty.

H.Z

Śmigiel, Miasto Wiatraków
Śmigiel Travel
Centrum Kultury w Śmiglu